Renault 12 TS RC Yapım Aşaması

TARİHÇE: 1977 London-Sydney Rallisi'nde OYAK-RENAULT fabrika takımı 2 otomobil ile yer aldı ve her iki araç ta yarışı iyi dereceler ile bitirerek Türkiye'ye Milli Takımlar Kupası'nı kazandırdılar. Modelimiz, bu araçlardan 34 ZN 833 plakalı olan Aytaç Kot'un kullandığı otomobilin modelidir.


Böyle önemli bir olaya imza atan arabaları Renault maalesef saklamayıp satmış. Ben bu olayı yaşatmak için bunlardan birini yapmaya karar verdim, Sn Aytaç Kot sağolsun, elinde bulunan fotoğrafları bana yolladı.

Sadece yollamakla da kalmayıp, muhtelif detaylar için sorularıma da sabırla cevap verme nezaketini gösterdi.

Bu yarışı konu alan "The Long Drive" adlı kitabı bulup getirttim, oradan aldığım bilgilere göre;

Yarışa katılan araba sayısı: 80
Parkur toplamı: 30,000 km
Bitiren araba sayısı: 47

Aytaç Kot - Kayhan Kantarcı (16) : Gn. Klasman 16., sınıfında 2.
İskender Aruoba - Demir Bükey (42) : Gn. Klasman 24., sınıfında 6.

Milli takımlarda : Türkiye 1.
Modelin imalatı: Maalesef, Renault-12 nin hiç 1/24 kiti olmadığı için herşeyi sıfırdan yapmak gerekiyordu. Haftalar boyunca muhtelif otomobillerden fotoğraflar çekip ölçüler aldım ve imalat için resimleri oluşturdum.

Taban sacından başladım.


Gövdeyi metalden yapmak istedim ve bakır, teneke gibi malzemelerle birkaç deneme yaptım. Sonunda plastik malzemenin en uygunu olacağına kanaat getirdim.



Arka taraf, bagaj platformu ve depo koruma sacını yaptım.Şasi arka kolları da yapıldı ve depo koruma sacı detay profillendi.

Kaba olarak birleşince birşeyler ortaya çıkmaya başladı.

Arka çamurluk iç panelleri ve amortisör kulelerinin kaba montajını yaptım.

Taban panelini güzel güzel altta detay verip üst tarafını düz bırakarak yaparken birden aklıma geldi ki, bu aracın taban döşemeleri söküktü ve taban sacı görünüyordu! Bu da, tabandaki preslenmiş formların altta olduğu gibi aracın iç tarafında da görülmesi gerektiği demekti. Yani yapıştırdıklarımı dağıtmak demekti... Ben de dağıttım. Allahtan daha geç olmadan aklıma geldi. Ön taraftaki formların kabasını, bir eğenin ucunu ısıtıp plastiğe basarak yaptım.

Sonra eğe ve zımpara ile yüzey daha temiz bir görünüme kavuştu:

Ama ön koltuk arkasındaki çukurlar, şeklinden dolayı böyle kolay olamıyordu tabii ki. Önce yapmış olduğum plastikten bir dişi kalıp aldım.

Sonra bu dişi kalıptan dolu bir resin erkek parça çıkardım.

Bu parçanın üstüne 0.2 mm alüminyum folyo sıva. "ince sac parça" elde ettim.

Bu ince parçayı kullanarak iç ve dışına yeni birer erkek ve dişi kalıplar yaptım. Böylece iki kalıp arasında resin için incecik bir boşluk oluştu. En son olarak, bu iki kalıbın arasına resin dökerek ince sac kopyası bir parça elde ettim. Bu parça(lar) daha sonra taban paneline yapıştırılacak...

Arka tarafta stepne yuvasının görüntüsünü doğruladım, arka koltuk altındaki panellerdeki çökertmeleri yaptım ve sağa-sola biraz "ön macun" attım.

Resin parçaları tabana epoxy ile yapıştırdım, ön ve arka tabanı da birbirine normal yapıştırıcı+epoxy ile ekledim ve ek yerlerine çelik macun çektim.

Ön şasi kollarının imalatına geçtim. 1.5 mm levhadan ikişer ikişer gruplanmak üzere 4 şerit kestim.

Ve fotoğraftaki gibi şekil vererek birleştirdim.

Ön şasiye devam... Kolların motor bölümünde kalan "üst kapatma sacları"nı kestim ve yapıştırdım.

Ön traversi de yaptıktan sonra komple ön şasi kollarını birleştirdim.

Yolcu bölümü ile bagajı ayıran paneli kestim. Bagaj ile kesin ayrım olması gerektiğinden, arka tarafa izolasyon paneli de yapıştırdım. Ancak, bu paneller henüz taban sacına yapışmıyor, daha sonra...

Marşpiyelerin iç panellerini de kesip yapıştırdım.

Ön şasinin alt kollarını 3 mm kare profilden ve 0.5 mm levhadan yaptım.

Ön şasinin geçici montajlı hali.

Arka dingil salıncakları tespit braketlerini yaptım. Küçücük şeyler bir günümü yediler!! Taban paneli ve ön şasi kollarının doğru pozisyonda tespiti için tabana ve kollara delikler delip tabana tespit pimleri yapıştırdım.

Ön podyaların şekli levha ile çalışmak için biraz kompleks idi, ben de resin dökmeyi denemek istedim. Bunun için önce hiç sertleşmiyen bir macundan sağ podyayı şekillendirdim.

Sonra, bu ana kalıbı, kartondan yaptığım bir kutuya yerleştirdim ve üstüne otomotiv çelik macun bastım.

Çelik macun donunca da ilk parça yumuşak macunu içinden sıyırdım ve böylece ilk sert diş kalıp oluştu.

Bu dişi kalıptan silikon bir erkek kalıp elde ettim.

Ama resin dökülünce parçayı çıkartmak için iki kalıbın da esnek olması gerek. O yüzden, bu erkeğin üzerine "glue gun" ile erimiş plastik basıp karşı dişi kalıbı da oluşturdum.

Sonra da aralarına resin ko. sağ podyayı elde ettim. Sol tarafı da aynı şekilde ürettim.

Biraz da gövdeye dalayım dedim. Plastik levhadan profili kestim, pencereleri boşalttım, kapı panel ayrımlarını çizdim, gövde yanlarına kaba eğimleri verdim.

Yağmur oluklarını 1.5 mm köşebentten, uçları gövdeye uyum sağlayacak şekilde trimleyip üst tarafa yapıştırdım.

Yağmur oluğu yerinde...

Tavan açınımını plastik levhadan kestim.

Sonra kabaca şekil verdim. Arkadaki kademe için arka kısmı kesipp esas tavanın altına yapıştırdım.

Lastik olarak Tamiya'nın Alpine Renault kitinin lastiği tam aradığım boyutta çıktı. Dişleri de ralli lastiğine uygun irice dişli, yani kopyalamak farz oldu...

İlk resin lastik kopyası. Ufak tefek boşluklar sonradan doldurulacak.

Kaput için önce komple ön tarafı çizerek kestim ve ortadaki çökertme yerini boşalttım.

Delik kenarlarına eğim vererek tesviye ettikten sonra aşağı doğru hafif deplasmanlı olarak orta parçayı tekrar yapıştırdım.

Motor ve vites kutusu için ESCI'nin R-5 Alpine kitindeki grubun, tam uyduğunu farkettim. Derhal eldeki dağınık kitten sökerek bir resin kopyasını aldım.

Koltuk için Italeri'nin Fiat 131 koltuğu güzel göründü, onu kopyaladım. Öndeki göçük macunla dolacak. (Sebebi= polyesteri kalıbın içinde yayarken kürdanın ucu kalıbın dibini delmiş, malzeme donarken birazı delikten sızmış.)

Basit görünüyor ama, bu taban/motor panelinin açınımlarını çıkartmak ve kabasını oluşturmak bir günümü aldı...

Uzunca bir zamandır, gövde panellerini birbirine doğru pozisyonlarda birleştirebilmek ve plastiğin serbestçe bükülmemekte ısrarcı olduğu yerleri halledebilmek için bir toplama mastarı yapıyordum. Gövdenin muhtelif yerlerinin kesitlerini çıkarıp en sonunda bu şekilde mastarı bitirdim.

Taban/motor sacını ve yan takviyeleri taban sacına yapıştırdım. Bu arada, taban sacının ön tarafını ve şasi kollarını 4.5 mm uzun yapmış olduğumu farkederek tabanı ve şasi kollarını kısalttım. Şasi kolları geçici olarak tabana bağlı.

Uzun bir aradan sonra gövdeyi omurga üzerinde toplamaya başladım. Resin için kalıp çıkarıp çıkan parçalar üzerinde devam etmeyi düşünüyorum.

Ön kalorifer ızgarasını yapmadan kaputu yapıştıramıyordum. Sonunda bir saatçi tornavidasının sapı ile macuna iz yapıp üstüne resin dökerek yandaki ham parçayı elde ettim.

Sonra, uygun boyutta kestim ve ısıtarak gövde kavisine uydurdum.


KORKUT VAROL dan alıntıdır..

Ve kaput levhasında yerini boşaltıp japon ile yapıştırdım.

Kaput bölümünü de mastara yapıştırdım...

Gövde panellerini kaplama işini kabaca tamamladım. Daha önce yaptığım tavanı kullanamadım, ön tarafta oturma ve kavis alma problemleri çıkardı. Ondan dolayı da ön tarafı lameller kullanarak bitirdim.

Ön panjurla uğraşmaya geçtim. Önce 0.5 mm plastik levhadan ön panjur profilini kestim.

Sonra eldeki tüm model ve kirli çıkı kutularıma baktım, uygun bir ızgara deseni bulur muyum diye, olmadı... Ben de oturup ölçekli bir ızgara deseni yaptım. Plastik üzerine çift taraflı yapışkan bant (klişe bandı) kullandım ki, kalıp alırken ipler oynamasın. Ortadaki amblem çıkıntısını da ihmal etmedim!

Ve silikon macun ile desen kalıbını aldım.


Resin ham parçayı döktüm.


Sonra resini ısıtıp ön kavise uydurdum ve kenarlarını Dremel ile kesip ön panele uyumlu hale getirdim.
Motor bölümü iç podyalarını da japon ile gövdeye yapıştırdım.

Daha önce kopyalayıp döktüğüm lastikler oransal olarak biraz ufak kalmıştı. Yeni lastik arayışına girdim ve bir Citroen C3 diecast modelinde uyguna yakın bir lastik buldum. Dişlerin de ralli lastiğine uygun iri dişler olması artı puandı. Ancak bu lastiğin eni biraz fazla, yanak yüksekliği ise biraz azdı. O yüzden bu lastiği kullanarak sıfırdan yeni bir lastik imaline başladım. Önce lastiğin göbeğini uygun bir parça ile doldurup kalıp aldım, bu kalıbı kullanarak resinden bir yarım lastik yaptım. Tornada göbeğini 15 mm e işlettim ve doğru lastiğin tam yarı eninden kestirdim. Lastiğin janta yakın olan kısmındaki ek izini çelik macun ile doldurup zımparaladım. Şimdi bu yarım lastikten kalıp alacağım.

Uzun bir aradan sonra tekrar ön panjur ile devam ettim. Farların oturacağı zemin parçalarını kesip geçici olarak gövdeye tutturdum ve panjuru da yerine yerleştirerek köşelerden yapıştırdım. Resin ve plastik birleşim yerlerine de şimdilik tutsun diye azıcık epoksi zamk uyguladım.

Panjuru yerinden çıkarıp epoksi ve plastik zamklarını açıkta gövdeye yapışma riski olmadan takviyeledim. Köşe üst ve altlarda kalan üçgen parçaları yerine göre kesip yapıştırdım.

Far deliklerini işaretleyip deldim, sonra eğe ile doğru şekle getirdim.

Far reflektörleri için bir karbüratör memesini erkek kalıp olarak kullandım, bir ağaç parçasına buna uygun bir dişi oydum ve ısıttığım bir plastik parçasına basarak reflektör çukurunu oluşturdum.

Reflektörleri trimleyip ön panjurun arkasına yapıştırdım

Ön panjuru resin kopyalamak için dolum ve havalık hatlarını yaptım ve mastara yapıştırdım.

Mastarın etrafında parçalı silikon kalıbı oluşturdum ve ilk resin kopyayı döktüm.

Nasıl görünüyor diye hemen bir boyadım. Esasen bu yaptığım modelde panjurun orta parçası olmayacak ama ileriye dönük olarak ön panjurun tamamını yaptım...

Ön paneli gövdeye yapıştırdım ve alt paneli plastik levhadan kesip yerine oturttum. Arkasını da çelik macun ile doldurup keskin köşeleri zımpara ile yuvarladım. Daha sonra üstü delikli esas ön alt paneli yapıp bu baz panelin üstüne yapıştıracağım.

Ön alt paneli asitte bakır levhadan oydum ve çift taraflı yapışkan bant ile (klişe bandı) gövdeye yapıştırdım.

Ön ve arka cam fitillerini yarım yuvarlak plastik çubuktan yaptım. Çamurluk çıkmaları için de önce plastik şeritten altlık yaptım. Üstleri macun ile doldurulacak.

Çamurluk çıkmalarına Mr. Dissolved Putty ile dolgu yaptım

Uzuuun bir aradan sonra dün tekrar işe koyuldum. Kapı kollarının bağlanacağı çıkıntıları yapıp yerlerine yapıştırdım.

Silikon kalıba yatırma teşkilatını kurdum. Gövde ile ilgili her yer silikonun içinde kalsın ve gövde içine de silikon girmesin diye gövdenin altına çepeçevre bir etek döndüm.

Silikonu hazırlayıp kalıp içine boşalttım. Gövde hafif olup yüzdüğünden dolayı üstüne demir ağırlıklar koydum.

Kalıp donunca modeli içinden çıkardım, iç kısımdan yüzey yüzey işleyerek resin döktüm. Resin sererken takviye olsun diye tuvalet kağıdından parçaları resine yedirerek takviye ve fazla akmayı önleyici katman oluşturdum.

Ve ilk parça törenle kalıptan çıktı. Pek bir şeye benzemiyor, taşmaları traşlayıp bir astar atarak problem olup olmadığını göreceğim.

İlk kalıptan çıkan parçada çok boşluklar olduğundan geçen birkaç gün boyunca daha dikkatli olarak 2. bir kalıp yaptım. Tekrar aynı yöntemle yüzey yüzey işleyerek komple arabayı döktüm, bu sefer güzel olarak çıktı. Bu parçayı erkek kalıp dökmek için kalıplar arası dolgu parçası olarak kullanacağım.
Erkek kalıp dişinin içine konduğu zaman kendi ağırlığından sarkma yapıp boşluğu kapatmasın diye erkek kalıbın içine taşıyıcı iskelet görevi görmesi için 2 adet bakırdan takviye yaptım. Silikon kalıba dolarken daha rahat dolabilmesi ve iskelet ile silikon arasında tutucu tırnak görevi görmesi amacı ile bakır levhalara delikler deldim.
Bu yaptığımın ne kadar gerekli olduğunu bilmiyorum, böyle bir işle de ilk defa uğraşıyorum. Sadece içimden bir ses bana erkek kalıbı pozitif olarak sabitlemenin gerekli olduğunu söyledi, işi sağlama almak için yaptım.

Erkek kalıbın tam pozisyon ayarı için, bakırların kenarlarını kıvırarak oturma yüzeyi yaptım. Silikon dökümü sırasında pozisyonları şaşmasın diye oturma yüzeylerinin üstüne demir ağırlıklar koydum. Bir enjektör gövdesinden de dolum yolluğunu tavanın iç kısmına tespit ettim, artık silikon doldurmaya hazır hale geldi.

Silikonu döktüm. Umarım sonuç başarılı olur.

Sağol Tayfun, yoluna giriyor tekrar....

Esnek bir dolgu malzemesi olsun diye erimiş plastik tabancası (glue gun) ile tüm dişi kalıbın içini döşedim.

Böylece esnek bir ara dolgu parçası elde ettim.

Erimiş plastiğin iç yüzeyde kalan yol yol izleri yumuşatmak için iç tarafa komple maske bandı yapıştırarak biraz düzelttim. Parçalı erkek kalıp için ilk parça silikonu döktüm. Kolay çıkarılabilmesi için de kurumayan modelci macunu ile iç tarafa eğimli bir duvar yapıp silikonu öyle döktüm. Kuruyunca ara macunu söktüm, ikinci parça silikon ilkine yapışmasın diye ilkinin üstünü tamamen Humbrol Maskol ile kapladım ve kuruyunca da kalan yere de silikon döküp 2 parçalı erkek kalıbı oluşturdum.

Gövde dökümü için akrilik polyester kullandım. Çıkan parça gayet tatminkar oldu. Gövde içinde kalan siyahlıklar erkek ve dişi kalıplar birbirine oturmasın diye araya koyduğum plastik mesafe parçaları...

Motor kaputunu ve radyatörün hizasına gelen ön kısmı kestim (orijinalinde de kesilmişti).

Kaput için resin ile uğraşmak istemedim, 0.7 mm pirinç levhadan kaputu kestim. Ortadaki çökertmeyi taklit için çökertme kısmını boşalttım.

0.3 mm pirinç levhadan tam boşluğun içine yerleşecek şekilde bir parça kestim. Bu iki parçayı birbirine lehim ile tutturmak için önce her ikisini de çepeçevre lehimledim.

İç yüzeyler aynı seviyede olacak şekilde parçaları lehimledim. Daha sonra fazlalıkları taşlayacağım.

Kaputun ham hali. Metal kalınlık farkından çökertme varmış gibi duruyor.

Motor kaputundaki sıcak havayı atmağa yarayan şapkanın boşluğunu açmağa başladım. Bir taraftan da, yine 0.7 mm pirinç levhadan kaput alt takviyesini yapmağa koyuldum. Bunun için kaput alt takviyesini bilgisayarda çizdim, kağıda basıp 2 taraflı yapışkan ile pirinç levhaya tutturdum. Buna göre oymak için pilot delikleri açtım.

Hava tahliye deliğini tamamladım, buraya uygun olacak şekilde bir şapkayı balsadan şekillendirdim.

Kaput alt takviyesini tamamladım, her iki parçayı da japon yapıştırıcı ile birbirine bağladım.

Şapka imali için erkek-dişi kalıp yaptım. Önce balsa parçadan silikon macun ile kalıp alıp, bu kalıp ile resinden soldaki erkek parçayı oluşturdum. Sonra buna kalıp ayırıcı sıvı sürüp çelik macun ile üstüne uygulama yaparak dişi kalıbı hazırladım. Arasına 0.1 mm alüminyum levha koyup "presledim", çıkan parçanın iç tarafına mukavemet versin diye japon yapıştırıcı sıvayıp aktivatör ile dondurdum. Arka yüzeyi kesip kenarlardan uygun şekilde traşlayınca, şapka kaputa yapıştırılmağa hazır oldu.

Plastik çubuklardan takla kafesi imalatına başladım.

Gövde ile uyum kontrolü..

Torpido panelinde takla kafesi dikmelerinin geçeceği yerleri boşalttım. Boyadım, bilgisayarda hazırladığım göstergeleri yapıştırıp üstüne asetattan cam kestim.

Motorun ana kısmını toplayıp boyadım. Kasnaklar, distribütör, bobin ve alternatörü parça kutusundan uygun olanlardan seçtim, kayışı plastik çubuklarla yaptım. 0,30 mm lik alüminyum teli boyayıp buji kablolarını oluşturdum.

Arka stoplar için kaset kutusu kapağına ana hatları ve cam desenlerini bıçak sırtı ile kazı~ çizdim. Sonra bunları kesip boyayacağım.

Sergiye bitmiş olarak yetişemedi

Yine de parça parça, kalıplarla beraber de olması açıklama açısından daha iyi oldu da denebilir...

KORKUT VAROL dan alıntıdır..

devam

şu araca 500 lira bile verilir

hayretler içindeyim...abi meslek neydi?

Oyak renaultun bu adama bir jest yapması lazımmış bence

her anı emek maşaallah