Ardahan'ı Tanıyalım

Genel Bilgiler

Yüzölçümü: 5.576 km²

Nüfus: 170.117 (1990)

il Trafik No: 75

Ardahan ili, 27 Mayıs 1992’de çıkarılan yasayla, Türkiye
Cumhuriyeti’nin 75. ili olarak kurulmuştur.

Ardahan Kalesi’nde yapılan araştırmalar, yörede Eski Tunç Çağı’na ait
kalıntıları ortaya koymaktadır. Eski adı Artan’dır. Ardahan Kalesi uzun yıllar,
Osmanlı topraklarını Kafkasya yönünden gelen saldırılara karşı korumuştur. 1878
Ayastefanos Antlaşması’yla Rusya’ya verilen yöre, 1918 Brest-Litovsk
Antlaşması’yla geri alınmıştır. Yerleşim, 26 Nisan 1919’da Gürcülerin işgaline
uğramış, 23 ?ubat 1921’de Türkiye topraklarına katılmıştır.

Ulu Önder Atatürk’ün Damal Dağları’na düşen silueti ilk kez 1952
yılında Damal’a bağlı Yukarı Gündeş köyünden Adı güzel Kırmızıgül isimli
vatandaş tarafından görülmüştür. Daha sonra fotoğrafçı Erdoğan Kumru tarafından
siluetin fotoğrafları çekilerek negatifleri ile birlikte Genel Kurmay
Başkanlığı’na gönderilmiştir. Resmileşen bu fotoğraflar ilk kez Anıtkabir’de
sergilenmiştir. Her yıl Haziran ayının 15 ile Temmuz ayının 15’ine kadar saat
18’den itibaren Karadaı sırtlarında Atatürk’ün bu silueti net olarak yaklaşık 20
dakika izlenmektedir.

iklimi
Karasal
iklime hâkim olup kışları uzun, sert ve
kar yağışlı, yazları ise kısa ve serindir. Yalnızca etrafı dağlarla çevrili olan
ve ortalama 900 m. yükseklikte bulunan Posof ilçesi mikroklimatik iklim
koşullarına sahip olup, kışları yumuşak ve yağışlı, yazları ise sıcak
geçmektedir.

iLÇELER:
Ardahan
(merkez), Çıldır, Damal, Göle, Hanak, Posof.

Tarihçesi

Ardahan ili yaklaşık 3000 yıllık bir geçmişe sahip
olup, MS 628 yılında Hazar Türklerinin bir kolu olan Arda Türklerinin eline
geçerek Ardahan adını almıştır. MS 1068 yılında Alparslan tarafından
fethedilerek Selçukluların egemenliğine geçmiş, 29 Mayıs 1555 tarihinde
imzalanan Amasya anlaşması ile Kanuni Sultan Süleyman tarafından Osmanlı
imparatorluğuna dahil edilmiştir. 1876 -1877 Osmanlı- Rus savaşı sonunda Savaş
tazminatı olarak Kars ve Batum ile birlikte 13 Temmuz 1878 Berlin anlaşması ile
Ruslara bırakılan Ardahan 1918 yılında Bresy – Litowski anlaşması ile Anavatana
kavuşmuş, ancak 30 Ekim 1918 tarihinde Ardahan’da kurulan Milli şura Hükümeti
tarafından Mondros Mütarekesi şartları red edilmiş, Milli şura Hükümeti Kurtuluş
Savaşımızla bütünleşerek Kazım Karabekir Paşa ve Halit Paşa komutasındaki
ordumuz tarafından 23 şubat 1921 tarihinde ilimiz kurtarılmıştır.Kazım Karabekir
Paşa tarihe mal olan “Boğazlar Boğazımız, Kars-Ardahan Bel Kemiğimizdir.”sözünü
söyleyerek Ardahan’ın yurdumuz için ne kadar stratejik bir öneme sahip olduğunu
vurgulamıştır.

Cumhuriyetin ilanından sonra il olan Ardahan 1926 yılında 877 Sayılı
Kanunla ilçe yapılarak Kars iline bağlanmıştır. 27.05.1992 tarihinde Ardahan ili
il olarak faaliyete geçmiştir.

Coğrafya
ARDAHANIN COğRAFi KONUMU
:
Anadolu’nun Kuzeydoğusunda yer alan Ardahan kuzeyinde
Acaristan (Gürcistan Toprağı), Kuzeydoğusunda Gürcistan ve kısmen de Ermenistan,
Güneydoğu ve Güneyinde Kars, Güneybatısında Erzurum ve Batıda da Artvin illeri
ile çevrilidir.
Ardahan ovası; Kuzey kesiminde Yalnızçam
dağları, Güneybatıda Allahuekber dağlarının uzantıları, Kuzeydoğusunda Keldağ,
Doğu tarafında Akbaba Dağı ve Güneyinde Kısır Dağı ile çevrilidir. Ortasından
Kura ırmağı geçen Ardahan 1800 m. rakıma sahiptir.

DOğAL YAPI :
Doğu
Anadolu bölgesinin Karadeniz Bölgesine komşu olduğu Kuzeydoğu kesiminde yer alan
il toprakları yüksek ve engebelidir. Ardahan ili sınırları içinde yüksekliği
3000 m’yi aşan birçok doruk vardır. Çoruh-Kelkit dağlarının en doğu kesimini
oluşturan Yalnızçam dağları Artvin il sınırı boyunca
uzanır.
ilin kuzeydoğu kesiminde Keldağ (3.033 m.), Doğu
kesiminde ise Akbaba dağı (3.026 m.) yer alır. il topraklarının güney kesiminin
engebeli kısımlarını ise Allahuekber dağları ile Kısır dağı oluşturur.
Kuzeydoğu-Güneybatı do?rultusunda uzanan Allahuekber dağlarına bağlı Kabakdağ
3.054 m. yüksekliğindedir. ilin en yüksek noktası ise Çıldır gölünün
güneybatısında yer alan ve 3.197 m.’ye erişen Kısır Dağının
doruğudur.
ilin orta kesimindeki yüksek düzlükler Ardahan
Platosu olarak adlandırılır. Platonun deniz seviyesinden yüksekliği 1800-2000 m.
arasında değişir. Orta kesimdeki alçak bölüm Ardahan ovası adıyla anılır. ildeki
diğer düzlükler ise kısır dağının batısında bulunan bir çöküntü alanı olan
Hasköy ovası ile güneybatı kesimindeki Göle ovasıdır.

YAPMADAN
DÖNMEYiN:
*çıldır gölü, aktaş gölünü gezmeden

*sazan balığı yemeden
*şeytan kalesi,
Ardahan kalesi diğer kalelerimiz kulelerimiz gezmeden .

*Atatürk silüetini izlemeden,

*festivallerimizi izlemeden,

*Ardahanda canlı alabalık yemeden,dömeyin

Halk
Mutfağı
Anadolu’da her yörenin kendine has yemek
kültür ve damak zevki olduğunu görürüz. Bu kültür yörenin coğrafi iklim
özelliklerini üzerinde taşır. Bu nedenle Ardahan’ da tarım ve hayvancılığa
dayalı bir mutfak kültürü gelişmiştir. Tahıl et ve hayvansal ürünlere
dayanmaktadır. Kaz etinin yörede ayrı bir yeri vardır. Sebze olarak patates
soğan ve kuru fasulye gelmektedir.
Kültür

Asya’dan Anadolu’ya bir geçiş noktası olan Ardahan bu
stratejik konumu itibariyle tarih boyunca bu bölgede bulunan devletler arasında
mücadelelere sebep olmuş ve sürekli el değiştirmek durumunda kalmıştır.
Urartular, Arda Türkleri, Saka- iskit Türleri, Selçuklular ve Osmanlılar yörede
yaşamış önemli uygarlıklardır.

Ülkemizde her yörenin olduğu gibi Ardahan’ında kendine has
özellikleri olan bu özellikleri ile kendini farklı kılan bir kültür mirası
bulunmaktadır. Osmanlı imparatorluğunun son dönemlerinde Rus, Ermeni ve
Gürcilerin işgaline uğrayan ve yıllarca esaret altında yaşamak zorunda kalan
yöre halkı kendi kültüründen taviz vermemiş, bu mirası günümüze kadar
taşımıştır.

Eşim Ardahan'lı. Madem bir temsilci yok, hatunköylü olarak bu iş bana düşer

Ben hem kışın hem de yazın gitme fırsatı buldum. Güzel memleketimin her köşesi ayrı bir cennet buna kanaat getirdim yaşayarak. Geri gelesim gelmedi bi kaç gün. Kısmetse bu yaz tatilimi 4 e böleceğim. Birazı Çanakkale Evreşede geçecek, biraz Antalyada, birazı Trabzonda ve finali Ardahan da

mantıklı bende boluya bir el atayım köroglu diyarı herkes kendi memleketine el atsın bence

güzel bilgiler eyw.

Hep arabaların arasında boğuluyoruz bi zaman sonra konuşacak paylaşacak bişey kalmıyor. Herkes bu bölüme bir el atsın azda forumun dibi canlansın hadi bakalım