otomobil aküleriyle ilgili teknik bir konu:
*Araca uygun kapasitede ve marş gücünde akü seçilmelidir. Araçtaki akünün kapasite ve marş gücünden düşük değerde bir akü seçersek kısa vadede problem görülmeyecektir fakat orta vadede seçilen akünün araçta takılı olan aküden, marş gücünden düşük olacağından aracın marş basmasında problem yaşanacaktır. Araçtaki akünün kapasite ve marş gücünden yüksek değerde bir akü seçersek aracın elektrik sisteminin yani şarj voltajı değerlerinin ölçülmesi gerekmektedir. Bu ölçüm sonucunda alternatörün kapasitesi aküyü ve sistemi besleyecek güçte değilse akü hiç bir zaman ihtiyaç duyacağı düzeyde şarj olamayacaktır. Buda akünün performansını ve ömrünü etkileyecektir.
Standart dışı donanım eklemek: (Ses sistemi, navigasyon, farklı elektriksel donanımlar) Böyle bir ekleme yapılacaksa aracın mutlaka şarj sistemi kontrol edilmesi gerekmektedir. Araçtaki alternatörün üretmiş olduğu toplam akımdan daha fazla akım çeken donanım eklendiğinde ihtiyaç duyulan enerji ihtiyacı akü tarafından karşılanacaktır. Bu da akünün deşarjını (boşalmasını) ve ömrünün azalmasını hızlandıracaktır.Alternatör -araç rölanti devirde yada düşük devirli kullanımlarda- ses sistemini besleyemeyecek aynı zamanda diğer tüketimlerde (klima,aydınlatma v.s) devreye girdiğinde ihtiyaç artacak ama mevcut alternatör bu ihtiyacı karşılayamayacaktır. Tüketim olduğu sürece kalan bu ihtiyacı akü karşılayacak bundan dolayı akünün deşarjı hızlanacak ve ömrü kısalacaktır.
Otomobil Alternatörleri
Otomobillerde kullanılan alternatörler aracın motoru çalışıyorken aküyü şarj eder ve diğer tüm elektrik sistemlerine enerji sağlar. Alternatörler, doğru akım elde etmek için gereken çeviriciye sahip olmadıklarından doğru akım üreteçlerine göre daha basit, hafif ve dayanıklıdırlar. Bu dayanıklıkları sayesinde daha yüksek hızlarda çalışabilirler, böylece otomobillerdeki altenatörler motor hızının iki katı hızda dönebilir, bu da alternatörün rölantideki çıkış gücünü artırır. 1960'lardan sonra yarı iletken diyotların ucuza bulunabilmesi ile birlikte otomobil üreticileri doğru akım üreteçleri yerine alternatörleri kullanmaya başladılar. Otomobil alternatörleri alternatif akımı doğru akıma çevirmek için akım düzelticileri kullanırlar.
Günümüz alternatörlerinde regülâtörler alternatör içerisinde yer aldığından şarj voltajını ölçerken avometrenin seçme düğmesi DC ye ve volt kademesi de 20–40 V arasına getirilir. Avometrenin uçları bataryanın uçlarına değdirilir veya alternatörün batarya ucu kolay bir yerde ise avometrenin kırmızı (+) ucu alternatörün Batarya ucuna diğeri (-) şasiye değdirilir. Aracın devri 1500–2000 dev/dak getirilerek avometredeki şarj voltajı ölçülür ölçülen değer aracın katologda belirtilen değerler arasında olmalıdır. Avometrede okunan değer 13,5 V – 15 V arasında çıkmalıdır.
*yeni akü montajından önce akünün yüzey voltajı ölçülmelidir. min ≥12,60 olmalıdır. ≤12,40 de sülfatlaşma başlamıştır. Akü takılmamalıdır.
Akü Şarj Durumu (DC voltaj)
Voltaj(V) Şarj Durumu(%)
>12,60 Full Şarj
12,60-12,40 100-75
12,40-12,20 75-50
12,20-12,00 50-25
12,00-11,70 25-0
11,70> Derin Deşarj (Akünün tamamen boşalması)
*yeni akü montajından sonra aracın sabit elektriksel tüketimi kontrol edilmelidir. Araç çalıştırılmadan aküye bağlı (-) negatif kablonun üzerinden 10mA hassasiyetli pens ampermetre ile ölçüm yapılmalıdır. 12V sistemlerde bu değer max. 20/30mA arasında (24V - max. 60/80mA) Bu değer yüksek çıkarsa araçta standart dışı tüketim yani tüketimi arttıran donanım mevcuttur demektir. Bu uygunsuzluk giderilmelidir. (akü modeli değiştirilerek, servis v.s)
Örn: Aracımızın sabit elektriksel tüketim değerini 30mA ölçmüş olalım. Yani akümüzden saatte 30mA enerji alınacak.
30mA x 24h (saat) =720mAh=0,720Ah (Günlük elektriksel tüketim)
0,720Ah x 7 (gün) = 5,04Ah (Haftalık elektriksel tüketim) desarj
5,04Ah÷70Ah (araca takılan akü) x100 = %7,2 (Aracımız 1 hafta çalıştırılmadan durursa akümüz %7,20 deşarj olur.)
Not: Bu hesaplamalara göre aracımız 20-25 gün çalıştırılmadan durursa aküde (deşarj) sülfatlaşma başlayacağı anlaşılmaktadır.
*yeni akü montajından sonra araç çalıştırılmalı, rolanti devri 2000devir/dakika'ya getirilmek için gaz pedalına basılıp bekletilmeli, akü şarj sistemi ölçülmelidir. Bu ölçümlerde sonuç 13,80V-14,40V değerleri arası şarj sistemi (alternatör) uygundur denilmektedir.
Benimki EDC vites herhangi bir vites sıkıntısı yasamadım..
